พระสมเด็จอรหัง วัดมหาธาตุ

     พระสมเด็จอรหัง สมเด็จพระสังฆราชสุก ญาณสังวร (ไก่เถื่อน) เป็นผู้สร้างไว้ที่วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ กรุงเทพฯ 

     “พระสมเด็จอรหัง” ถือเป็นต้นแบบพระเครื่องรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าแบบชิ้นฟัก เป็นพระต้นสกุลพระพิมพ์สมเด็จที่เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าทั้งหมด ประมาณว่าได้มีการสร้างไว้ตั้งแต่ พ.ศ.2360 (ที่วัดพลับ) แล้วนำมาบรรจุไว้ที่วัดมหาธาตุ เมื่อ พ.ศ.2363 และนอกจากจะพบพระสมเด็จอรหังที่วัดมหาธาตุแล้ว ที่วัดสร้อยทองก็ยังมีผู้พบด้วยเช่นกัน

     พระสมเด็จอรหัง พบมีอยู่ด้วยกันหลายพิมพ์และหลายเนื้อ กล่าวคือ มีพระพิมพ์ฐานสามชั้น (พิมพ์สังฆาฏิ) พระพิมพ์สามชั้นเกศอุ พระพิมพ์ฐานคู่ พระพิมพ์เล็กฐานสามชั้นมีประภามณฑล และพระพิมพ์เล็กฐานสามชั้นไม่มีประภามณฑล 

     ส่วนเนื้อเป็นเนื้อปูนเปลือกหอยแบบออกขาวละเอียด เนื้อขาวหยาบมีเม็ดทราย เนื้อขาวหยาบออกอมสีเขียวก้านมะลิ และยังมีประเภทเนื้อออกสีแดงเรื่อๆ พระสีนี้มักจะมีเนื้อหยาบ สันนิษฐานว่าอาจจะมีการผสมปูนกินหมากหรือพิมเสนเข้าไป เมื่อผสมกับปูนเปลือกหอยทำให้เนื้อมวลสารกลายเป็นสีแดง

     พระส่วนใหญ่มักจะมีจารคำว่า “อรหัง” เป็นอักษรขอมไว้ที่ด้านหลัง แต่ที่ไม่เขียนเลยก็มีบ้างเป็นส่วนน้อยและมีส่วนหนึ่งที่ด้านหลังเป็นตราประทับคำว่า “อรหัง” กดที่ด้านหลังแทนการเขียน เนื้อสีแดงคล้ายปูนแห้งส่วนใหญ่พบที่วัดสร้อยทอง นักนิยมพระเครื่องมักเรียกหลังแบบนี้ว่า “หลังโต๊ะกัง” 

     ในด้านพุทธคุณนั้นเด่นทางเมตตามหานิยม และแคล้วคลาดเหมือนเช่นพระสมเด็จวัดระฆังฯ ทุกอย่าง

     สมเด็จพระสังฆราชสุก ญาณสังวร (ไก่เถื่อน) ตามประวัติ ท่านประสูติกาลเมื่อวันศุกร์ เดือนยี่ ขึ้น 2 ค่ำ ปีฉลู จุลศักราช 1095 (พ.ศ. 2276) ในแผ่นดินสมเด็จพระบรมโกศ เดิมอยู่ที่วัดท่าหอยริมคูจาม แขวงพระนครศรีอยุธยา สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ โปรดอาราธนามาครองวัดพลับแล้วทรงสถาปนาให้เป็นพระราชาคณะที่พระญาณสังวรด้วย มีพระราชดำริว่าเป็นพระคณาจารย์ผู้ช่ำชองพระกัมมัฏฐาน เป็นที่เคารพสักการะแห่งชนทั้งหลายทรงไว้ซึ่งพรหมวิหารธรรม 

     เล่าลือกันว่าสมเด็จพระสังฆราชสุก ท่านมีเมตตาแก่กล้าถึงกับสามารถเลี้ยง “ไก่เถื่อน” ให้เชื่องได้เสมอด้วยไก่บ้าน ทำนองเดียวกับสรรเสริญกถาเรื่องพระสุวรรณสามโพธิสัตว์ในชาดก ฉะนั้น คนทั้งหลายจึงพากันถวายพระเกียรตินามว่าสังฆราชสุกไก่เถื่อน

ขอขอบคุณข้อมูลบางส่วนจาก Google.